www.pedagogikaeni.fora.pl

Jungle_Boy

Początki psychologii
- psychologia to nauka o człowieku stanowiąca rozwinięcie wcześniejszych myśli humanistycznych; zajmuje się badaniami, które mają na celu ustalenie zależności pomiędzy osobowością człowieka, kształtowaną przez różne czynniki zew. i wew., a jego zachowaniem i działaniem w środowisku. Badacze starają się opisać procesy kształtujące osobowość oraz opracować zespół teorii pozwalających przewidzieć zachowania ludzkie. Możemy wyróżnić dwie klasyczne, przeciwstawne filozoficzne koncepcje poznania, które wywarły widoczny wpływ na wiele współczesnych teorii psychologicznych:

filozofia :

John Locke
tabula rasa - człowiek rodzi się z umysłem podobnym do czystej karty(jest to określenie bezpośrednio zastosowane przez angielskiego filozofa), w tej koncepcji umysł jest pasywny, natomiast osobowość kształtuje się przez zachodzące w czasie procesy interakcji z otoczeniem, takim jak kultura i jej wytwory czy inni ludzie. Wg koncepcji oddziałuje na nas wiele bodźców, które wywierają nieustający nacisk na naszą osobowość, którego wynikiem jest modelowanie naszego charakteru i predyspozycji do danych działań; dzieje się to w sposób ciągły i często na wielu poziomach nieświadomy; z filozofii Johna Locke’a wyrosła behawiorystyczna koncepcja wychowania

Leibnitz
wg drugiej, przeciwstawnej koncepcji , umysł człowieka jest ciągle aktywny i sam decyduje o kierunku, jaki obierze rozwój osobowości, człowiek nieustannie wchodzi w interakcje z otoczeniem i może zmieniać zastaną rzeczywistość. Ta aktywność jest cechą wrodzoną umysłu. W tej koncepcji informacje (bodźce), które docierają do nas z zewnątrz powodują reakcje, która może przyjąć różnoraką postać, którą ogranicza tylko twórczość jednostki. Dzieciństwo i warunki zewnętrzne dzieciństwa w przypadku skrajnych poglądów opartych na filozofii Leibniza, nie mają aż tak wielkiego znaczenia, jeśli chodzi o przyszłość dorastającego dziecka – to aktywność może zapewnić emancypację, niezależnie od sytuacji wyjściowej.

Cele i pytania psychologii rozwojowej
-czym jest rozwój, czym jest cecha rozwojowa
- co się zmienia, czego dotyczą obserwowane zmiany, w jaki sposób można je opisać
- jakie zmienne należy brać pod uwagę, jakie są możliwości i alternatywy rozwoju
- co poprzedza wystąpienie danej zmiany, wykształcenie danej cechy

Czym ukierunkowany jest rozwój człowieka ?
-stanowisko biologicystyczne – najwyższą rolę w przebiegu rozwoju i ekspresji cech przykłada do podłoża genetycznego – biologicznej spuścizny po rodzicach
- stanowisko socjologistyczne – uważa, że największą rolę w kształtowaniu habitusu ma proces socjalizacji, i to środowisko społeczne ma zdecydowany wpływ na kształtowanie osobowości
- stanowisko interakcjonicystyczne – korzysta z obu teorii socjologicystycznych i biologicystcznych i doszukuje się głównych przyczyn formujących osobowość w interakcjach ze środowiskiem ( swóją rolę odgrywają tu cechy wrodzone- biologiczne, wpływ środowiska, ale i nasza aktywna reakcja na ten wpływ )

Rozwój ontologiczny – szereg zmian w psychice i tendencjach zachowawczych człowieka obejmujący cały okres życia ( włączamy w to szereg zmian progresywnych, regresywnych, jakościowych, ilościowych ) Ciekawe, że zmiany mają charakter kumulatywny – kolejne zmiany występują jako kontynuacja poprzednich, ich ciąg ma charakter stadialny i można wyróżnić pewien porządek następowania jednego typu zmiany po drugim

Rodzaje zmian ontogenetycznych wg. Flowella :
- dodawanie – dotyczy kumulacji zmian
- substytucja – wyodrębnienie z jednej zmiany w sposób częściowy lub całkowity innej
- modyfikacja – powstała w wyniku modyfikacji cecha jest wynikiem przekształcania, uogólniania lub metamorfozy poprzedniego stanu czynności lub funkcji
- inkluzja – zmiana w psychice lub zachowaniu, która włącza w pewien sposób w większą, na nowo zintegrowaną całość poprzednie cechy, w mniej lub bardziej zmodyfikowanej postaci
- mediacja – stan poprzedni dotyczący pewnej zmiany jest konieczny do wystąpienia następnej

Zjawisko ciągłości na przestrzeni życia

Badając rozwój istoty ludzkiej, możemy zauważać pewne naturalne skłonności, które wyznaczają kierunek i zakres zmian rozwojowych. Wyróżnia się trzy główne czynniki wpływające na kierunek rozwoju:

a) czynniki genetyczne
b) czynniki charakterologiczne
c) czynniki środowiskowe

Czynniki genetyczne to temperament i cechy wrodzone odziedziczone po rodzicach. Badania wykazały wysokie podobieństwo inteligencji (preferowanych sposobów rozwiązywania problemów) występujące między bliźniętami jednojajowymi (dla niewtajemniczonych - nie chodzi tu o brak jądra, tylko o fakt, że bliźnięta te mają prawie identyczny kod genetyczny i są do siebie podobne jeszcze bardziej, niż bliźnięta „po prostu” – przepraszam, nie mogłem się powstrzymać Very Happy

). Dowodzi to w istotny sposób relacji zachodzącej między genetyczną spuścizną a bazowymi cechami, które następnie podlegają dalszemu rozwojowi.

Czynniki charakterologiczne rozwijają się niejako z tendencji biologicznych – człowiek na bazie wrodzonych talentów buduje umiejętności. Unika zajęć, w których się nie sprawdza, dobiera natomiast takie czynności, które przychodzą mu łatwo i sprawiają dużo radości. Często, na podobnych zasadach dobiera towarzystwo – przebywa chętniej wśród ludzi o podobnych celach, najchętniej rozmawia o zainteresowaniach. Stając w obliczu zupełnie nowej sytuacji, zwykle opiera się na tym, co już jest mu znane. Wszystko to umieszcza rozwój w jednej wybranej, progresywnie wznoszonej płaszczyźnie.

Czynniki środowiskowe – tu możemy zaliczyć reakcję zwrotną otoczenia, ale też różnego rodzaju wymogi społeczne, porządkujące zachowanie. Szczególnie ciekawym zjawiskiem jest reakcja zwrotna środowiska, które niejednokrotnie działa jak lustrzane odbicie – człowiek, stwarzający pogodne nastawienie - będzie najprawdopodobniej budził pozytywne reakcje otoczenia, co dzięki jeszcze dodatkowo umocni go w takiej postawie i przyczyni się do zachowania ciągłości. Podobnie, człowiek zrzędliwy swoją postawą może zniechęcać innych, rzadko kiedy spotyka się z aprobatą i nie jest w stanie tej aprobaty dawać, a to prawdopodobnie jeszcze bardziej umocni go w postawie negatywnych przekonań i sądów na temat świata.

Metody badawcze w psychologii rozwojowej
-przekroju podłużnego – badanie polega na porównywaniu rozwoju w wybranej grupie rówieśników, pomiary powtarza się co jakiś czas, w różnych okresach życia (badanie może być przez to niezwykle czasochłonne, szczególnie jeśli planujemy wziąć pod uwagę okres całego życia )

-przekroju poprzecznego – pod uwagę bierze się kilka grup rówieśników, gdzie każda grupa zrzesza ludzi w innym zakresie wiekowym ( np. 3 grupy 5, 10 , 15 latków )

-metody łączona – badanie polega na zbieraniu danych pochodzących z kilku różnych grup wiekowych ludzi o tym samym przedziale wiekowym w obrębie 1 grupy, w których cechy badanych kontroluje się dodatkowo metodą podłużną, w mniejszych odstępach czasowych

Rozmaite metody badawcze :

Trzy etapy planowania eksperymentu :

a) projekt badawczy – stawianie problemu badawczego, wybór grupy poddawanej badaniom
b) ustalanie metody badawczej
c) analiza danych pochodzących z badania - decyzje dotyczące sposobu interpretacji wyników

-podłużne
-przekrojowe (poprzeczne)
-sekwencyjne (mieszane)

Okresowe \
Chronologiczne ---
Sekwencyjne (sekwencji grup pokoleniowych) |||
Sekwencyjno-przekrojowe |-|-|-

Wczesne podejścia do wychowania reprezentowane przez naukowców

John Watson – zwolennik behawioryzmu; uważał że w procesie wychowania dziecka najlepiej zrezygnować z okazywania czułości, pobłażliwości i nadmiernej troski – miało to uczynić dzieci silnymi, niezależnymi i niesentymentalnymi; podejście, delikatnie mówiąc, okazało się niewłaściwe, do czego, po unaocznieniu tragicznych skutków takiego postępowania przyznał się sam autor

Spock – propozycja Spocka dotyczyła zastosowania wychowania w stylu ekstremalnie uczuciowym, permisywnym i miękkim – sam naukowiec przyznał, że nie był w stanie wychować własnych dzieci w taki sposób

Czynniki wpływające na przebieg rozwoju dziecka i zachowanie w życiu dorosłym

- perspektywa kulturowa
Kolektywistyczna – wschód – Japonia
Indywidualistyczna – zachód - usa
- system wartości i przekonań rodziców
- praktyki wychowawcze stosowane przez rodziców

Stadia rozwojowe wg. Piageta :

a) stadium sensoryczno-motoryczne ( 0-2 )dziecko poznaje świat na bazie zmysłowej, porusza się w środowisku, rozwija schematy manipulacji przedmiotami
b) stadium przedoperacyjne ( 2-6 ) dziecko przyporządkowuje symbole przedmiotom na własny użytek, jest w stanie na pewnym poziomie operować na konkretach, rozumie perspektywę innych ludzi, posługuje się prostym wymiarem logiki (brak zdolności odwracania operacji umysłowych – poczucia stałości przedmiotu)
c) stadium operacji konkretnych ( 6-12 ) poprzez pojawienie się nauki przedmiotów w szkole, takich jak matematyka, dziecko rozwija zdolność do przeprowadzania nowych działań i operacji przeprowadzanych na przedmiotach w myślach – rozwój logiki myślenia ( przykładem mogą tu być działania matematyczne )
d) stadium operacji formalnych ( 12+ ) dziecko potrafi stosować symboliczne formy do tworzenia nowych znaczeń, emancypacji, zakładania i wyobrażania sobie przyszłych zdarzeń prawdopodobnych, potrafi myśleć o przedmiotach i sytuacjach, których nie widziało lub nie miało z nimi bezpośredniej styczności – operuje na abstrakcyjnych pojęciach, jest zdolne do systematycznego porządkowania znaczeń i przedmiotów

schemat u Piageta – dotyczy nie tylko struktur pojęciowych, faktów i sposobu symbolicznego opisu zjawisk świata zewnętrznego, ale też sposobu przebiegu procedur czynnościowo-poznawczych, ruchowych, wszystkich składników aktywnego poznawania świata

asymilacja – proces wzbogacania schematów zachowań i reprezentacji umysłowych dotyczących wiedzy o świecie na bazie już rozwiniętych(lub wrodzonych) struktur poznawczych; asymilacja przebiega selektywnie, chętniej przyswajamy kompleksy informacji zgodnych z naszymi już obecnymi schematami poznawczymi

akomodacja – modyfikacja już stworzonego schematu w oparciu o nowe dane z otaczającego świata, przykład dziecka chwytającego ostry kształt sześciennego klocka – schemat rozróżniania i chwytania konkretnego obiektu zostanie przekształcony i wzbogacony tak, że przy że przy następnej próbie zastosowana zostanie skuteczniejsza technika chwytu, dopasowana do budowy klocka;

równoważenie – rodzaj kompromisu pomiędzy akomodacją a asymilacją, ciągła manipulacja schematami i informacją w sposób, który pozwala utrzymać całą strukturę poznawczą w postaci opisującej spójną, integralną całość – projekcje świata zewnętrznego i relacji przyczynowo-skutkowych w nim zachodzących; nowe, przyswajane z otoczenia informacje niezgodne ze strukturą poznawczą mogą zostać nagięte, podobnie jak sama struktura – tak, aby stworzyć pomiędzy nimi logiczne dopasowanie, ale też przy szczególnie silnych bodźcach niezgodnych z dotychczasowym światopoglądem , może dojść do dezintegracji struktur – całkowitego porzucenia dotychczasowego spojrzenia na dane zagadnienia lub sposobu wykonania czynności

Model pól dorosłości wg. Levinsona

Lewinson stwierdził istnienie etapów życia w okresie rozwoju człowieka – umownie podzielił okres istnienia jednostki na cztery etapy – POLA DOROSŁOSCI – każdy z tych okresów trwa ok. dwudziestu pięciu lat, po każdym z nich następuje okres przejściowy, w którym człowiek dochodzi do wniosku o konieczności zmiany dotychczasowych postaw. Dodatkowo każde z czterech pól podzielił na trzy części – 1 fazę nowicjatu, 2 przejście śródokresowe (bilans fazy nowicjatu), 3 fazę kulminacyjną(tworzenie dojrzałej struktury).
Przejście z jednego sposobu zachowania do innego wiąże się z koniecznością lub chęcią przyjmowania nowych ról społecznych i ze specyficznymi problemami (jak np. stawianie czoła kryzysom wieku średniego), przy czym Lewinson twierdził, że zachodzące zmiany nie dotyczą rozwoju i nie odpowiadają wykształceniu dojrzalszych, elegantszych czy bardziej spójnych sposobów postrzegania i operowania w świecie. Zmienia się za to charakter struktur poznawczo-decyzyjnych, które po pewnym czasie praktyki osiągają stabilność – zapewniającą dostosowanie do pełnionego w społeczeństwie zadania.

Model przywiązania Bowlby’ego

a) niesprecyzowane ustosunkowanie i sygnalizacja - w pierwszym okresie noworodek „wysyła w eter” oznaki informujące opiekunów o potrzebie kontaktu – za pomocą płaczu, wyciągania rączek, wzroku, energicznego wtulania się w opiekuna trzymającego noworodka w ramionach, reagowaniem uspokojeniem na zabiegi opiekuńcze. Zestaw takich reakcji jest wrodzony, ale wg. Bowlby’ego, te sygnały nie są skierowane w stronę konkretnego opiekuna, niemniej jednak uważa, że jest to korzeń, z którego w późniejszym czasie kształtują się inne formy przywiązania

b) skupienie na jednej lub większej liczbie osób (3 mc-e) dziecko zaczyna rozróżniać między ludźmi, którym ufa, a wobec których pozostaje nieufne; krąg osób, do których dziecko wysyła sygnały kontaktowe zdecydowanie zawęża się ( rzadziej uśmiecha się do obcych ) Pełna forma przywiązania nie została jeszcze ukształtowana, dziecko nie traktuje jeszcze nikogo jak „bezpiecznej bazy’, nie czuje też specjalnego niepokoju po oddzieleniu od opiekuna ze względu na brak przywiązania i świadomości oddzielenia

c) zachowanie oparte na „bezpiecznej bazie” (6 mc-y) przywiązanie wyraźnie zaznacza się w wieku 6 – 7 miesięcy, kiedy dziecko zyskuje możliwość eksploracji otoczenia, dzięki rozwijającej się zdolności raczkowania; wyposażone w zestaw sygnałów przywołujących opiekuna, wyraźnie opiera się na jednej osobie rodzica (niekiedy dotyczy to obojga rodziców) jak na „bezpiecznej bazie” – w towarzystwie opiekuna może śmiało zwiedzać otoczenie. Pojawia się mechanizm odniesienia społecznego – dziecko korzysta ze zdolności rozpoznawania znaczenia mimiki rodzica, aby zorientować się w sytuacji, rozpoznać zagrożenie. Znaki wysyłane przez rodzica są zielonym bądź czerwonym światłem, sygnałem zachęcającym lub zniechęcającym dziecko do danego działania czy wkroczenia(bądź nie) w stającą przed nim sytuację

Rodzaje przywiązania wg. Ainsworth

a) Przywiązanie bezpieczne – dziecko nie obawia oddalać się od opiekuna i dokonywać eksploracji, w razie potrzeby szuka kontaktu i ochoczo akceptuje kontakt inicjowany przez matkę, zaniepokojone daje się szybko i łatwo uspokoić; po długiej nieobecności matki przywita ją ciepło i z radością
b) Przywiązanie pozabezpieczne : postawa odłączenia, unikania – charakteryzuje się obojętnością w stosunku do matki – dziecko nie poszukuje kontaktu, ani nie odpycha kontaktów inicjowanych przez matkę. Po dłuższej nieobecności matki, odnosi się do niej nieufnie, unika kontaktu. Nie stawia matki ponad obcym.
c) Przywiązanie pozabezpieczne : opór, postawa ambiwalentna – dziecko niechętnie się oddala i podejmuje badanie otoczenia, nieufne wobec obcego, łatwo ulega zaniepokojeniu, rozdrażnione nie daje się uspokoić, mimo starań opiekunki. Po długiej nieobecności matki może aktywnie odpychać matczyne próby zbliżenia się, nie reaguje na próby uspokojenia przeprowadzane przez obcych
d) Przywiązanie pozabezpieczne : dezorganizacja i dezorientacja – oszołomienie, zagubienie lub obawa, dziecko może wykazywać kilka reakcji o przeciwstawnym znaczeniu, np. raczkuje w kierunku matki jednocześnie odwracając od niej wzrok

Lewis - Subiektywne ja, obiektywne ja

Subiektywne ja – powstaje we wczesnym dzieciństwie, kiedy dziecko zaczyna rozpoznawać różnicę pomiędzy sobą, a przedmiotami, lub innymi podmiotami(osobami), na które może wpływać na drodze interakcji, zaczyna się rozwijać pogląd odrębności jego własnego ciała od otaczającego go środowiska i przedmiotów; dziecko zauważa, że fizyczne działanie na przedmioty powoduje zmianę ich położenia. Podobnie - kiedy daje znaki rodzicom – płacze, uśmiecha się - powoduje to reakcję zwrotną – odpowiedź opiekunów. Ta różnica między doświadczeniem bezpośrednio działającego podmiotem, a wizją świata, który w sposób mniej kontrolowany i przewidywalny reaguje na to działanie sprawie, że dziecko rozwija poczucie odrębności „siebie” (jako ciała ulegającego bezpośredniemu sterowaniu) i otoczenia.

Obiektywne ja – w miarę postępowania rozwoju dziecko zaczyna zdawać sobie sprawę z tego, że „ja” też wykazuje pewne właściwości i zaczyna się z tymi właściwościami identyfikować – niski, wysoki, sprytny, wesoły – przypisywanie pewnych jakościowych struktur rozpoczyna tworzenie osobowości i jako jeden z wielu czynników - daje kierunek dalszego jej rozwoju w ramach zachowania ciągłości; z początku dziecko koncentruje się na samych atrybutach i bezwzględnie przypisuje je sobie, pomijając rolę wpływu sytuacji oraz względność zjawisk

Psychologia temperamentu wg. Thomasa i Cheesa

Temperament to skłonności do pewnych, stałych w okresie całego życia, emocjonalnych reakcji. Cechy te są dziedziczne i na ich bazie rozwija się osobowość

Thomas i Cheese podzielili ogólne usposobienie możliwe do zaobserwowania u dzieci na trzy rodzaje temperamentu:

a) dzieci łatwe – cykle biologiczne snu, odpoczynku i jedzenia kształtują się u nich w naturalny, bezproblemowy sposób, dzieci takie są spokojne, łatwo dostosowują się do zmian i nowych doświadczeń
b) dzieci trudne – cykle spania i jedzenia kształtują się z trudnością, dzieci trudne na nowe sytuacje reagują żywo, z negatywnym pobudzeniem; ten typ więcej płacze, jest nerwowy, w płaczu napotkać można dźwięki dysharmonijne i wskazujące na zdenerwowanie
c) dzieci wolno rozgrzewające się – dziecko wolno rozgrzewające się wykazuje niewiele reakcji pobudzenia, tak pozytywnych jak i negatywnych; na sytuacje, których nie akceptuje reaguje biernym oporem, jednak na ogół, po czasie przyzwyczaja się do nowych doświadczeń, i w znanych sytuacjach zachowuje się w sposób pozytywny

Czynniki wpływające na podstawowe procesy rozwoju

a) zdrowie biologiczne ( lub uszkodzenia zdrowia – wpływające ujemnie na rozwój )
b) środowisko (ideałem jest bogate środowisko, zapewniające spełnienie potrzeb emocjonalnych i fizjologicznych, przestronne otoczenie bogate w bodźce i ciekawe zjawiska stymulujące rozwój i chęć eksploracji - przestrzeń dająca małemu badaczowi szerokie pole do działania )
c) relacje w rodzinie ( status ekonomiczny i jakość życia - zasobność rodzicielskich portfeli + ciekawostka – ważny jest stan psychiczny rodziców; dzieci rozwijają się lepiej, jeśli opiekunowie posiadają wsparcie przyjaciół, lub są w stanie zapewnić je sobie nawzajem )

Rozwój języka u dzieci - zasadniczy podział teorii rozwoju języka

Czego najpierw jesteśmy świadomi – znaczenia, czy słowa ?

a) czy dziecko aby poznać słowo, musi je połączyć z wcześniej ukształtowanym na własny użytek, symbolicznym znaczeniem (pod wpływem doświadczenia), własną kategorii myślowej?
b) czy znaczenie i wyczucie zakresu znaczenia pojawia się dopiero po poznaniu słowa (poznanie słowa jest uprzednie w stosunku do połączenia go ze znaczeniem i wycinkiem rzeczywistości, którego to słowo dotyczy)

Czy zdolności językowe są przekazywane w genach, czy w całości pochodzą z doświadczenia ?

a) czy język poznawany jest w większej mierze dzięki wrodzonym, genetycznym programom sprzyjającym mowy przez nasłuchiwanie i segregację bodźców pochodzących z otoczenia ?
b) czy język jest konstruowany gównie przez doświadczenie świata ?

wszystkie opcje wydają się zawierać ziarnko prawdy

Najstarsze teorie językowe – Skiner i koledzy behawioryści

Bodziec -> reakcja. Teorie mówią, że dziecko uczy się mówić poprzez naśladowanie. Gdy dziecko zaczyna stosować formy poprawne, etapami zbliżające się do mowy dorosłych – stopniowo wzmacniane jest rodziców nagrodami. Słabą stroną teorii jest to, że rodzice nie nagradzają dziecka w widoczny sposób i puszczają w niepamięć najosobliwsze wymysły pociechy. Ponadto dzieci rzadko uczą się form gramatycznych z błędami, co świadczy o tym, że oprócz wpajania przez korekcję mamy równolegle do czynienia z innymi sposobami nauki.

Teoria wrodzonych zdolności językowych – Dan Slobin

Dan Slobin jest zwolennikiem teorii zdolności wrodzonych – uważa, że dziecko przychodzi na świat z zestawem genetycznie „wbudowanych” predyspozycji, dzięki którym szybko przyswaja zasady językowe. Okazuje się, że „słuchając świata” dzieci wykazują pewne skłonności (w książce zwane zasadami operacyjnymi) dotyczące odbioru dźwięków z otoczenia są wspólne dla wszystkich noworodków:

Potrafią aktywnie słuchać, skupić się na pojedynczych głoskach i sylabach w ciągu dźwięków (już potrafią grupować dźwięki w porcje), rozróżniają rytm (być może to właśnie on jest czynnikiem, który pozwala oddzielać głoski)

Przysłuchują się na początku i na końcówkach artykulacji

Koncentrują się na akcentowanych formach języka ( w wielu językach są to czasowniki i rzeczowniki – a te dzieci zwykle zapamiętują najwcześniej )

Szczególnie uwrażliwione są na tzw. "mowę matczyną”, inaczej zwaną „mową udziecinnioną”. Jest to sposób, w jaki rodzice komunikują się z dziećmi, za pomocą prostych, wielokrotnie powtarzanych zdań (np. „gdzie jest mamusia ? choć do mamusi”, „podaj grzechotkę”). Dzieci pociąga atrakcyjny, wysoki ton tych wypowiedzi. Prawdopodobnie Slobin doszukiwał się w tym wrodzonego przystosowania, przyjmującego formę intuicji pozwalającej skupić się na odbiorze istotnych informacji.

Korygowanie.
Mowa matczyna przyczynia się do szybkiego rozwoju poprawności gramatycznej języka. Dziecko naturalnie woli powtarzać swoje własne wypowiedzi skorygowane przez matkę, niż luźno zasłyszane, poprawne wypowiedzi.

Konstruktywistyczna teoria języka Melissy Bowerman, Lois Bloom

„Kiedy język zaczyna się pojawiać, nie wprowadza on do świata dziecka żadnych nowych znaczeń. Używany jest raczej do wyrażania tych znaczeń, które samo już niezależnie sformułowało” – M. Bowerman

„Dziecko nauczy się słów słyszanych od innych, jeżeli będą one miały związek z jego myślami i uczuciami” – L. Bloom

Dowodem popierającym słuszność teorii konstruktywistycznych, może być fakt, że naśladowanie gestów pojawia się w rozwoju dziecka mniej więcej w tym samym czasie co pierwsze wypowiadane słowa.

Z drugiej strony, u dzieci z upośledzeniem procesów poznawczych (zespół Williamsa) można zaobserwować szybki i jakościowo dobry rozwój języka, pomimo obniżenia zdolności do recepcji świata i kształtowania znaczeń na bazie doświadczenia. Dowodzi to braku ścisłej korelacji między kształtowaniem znaczeń i prędkością rozwoju zdolności językowych – gdyby proces kształtowania mowy był ściśle związany z ilością stwarzanych wewnętrznie, myślowych projekcji świata, to w tym przypadku nauka języka powinna być opóźniona – ze względu na spowolnienie tych procesów poznawczych – a tak nie jest

Różnice w testach inteligencji dla dzieci
Pierwszy test inteligencji został opracowany przez duo Theodora Simonsa i Alfreda Bineta w 1905 r. Z testami wiąże się pojęcie ilorazu inteligencji IQ – jest to stosunek wieku umysłowego ( stara się go określić na podstawie testu ) do wieku chronologicznego pomnożony przez 100.

Pierwotny test składał się z wielu arkuszy zadaniowych, każdy z nich przygotowany był z myślą o dzieciach w konkretnym wieku. Najpierw dziecko rozwiązywało najprostsze zadania – przewidziane dla dzieci młodszych, potem przechodziły do coraz trudniejszych, aż do momentu, w którym dzieci natrafiały na zadania zbyt trudne. Wiek umysłowy wyznaczano w zależności od tego, ile arkuszy zadaniowych udało się rozwiązać. Np. jeżeli wiek umysłowy przewyższał wiek chronologiczny – dziecko uznawano za uzdolnione, a IQ wynosił powyżej 100 pkt. Testy mierzyły zdolności matematyczne, językowe, rozumienie relacji przyczynowo skutkowych i związków między faktami.

Obecnie najbardziej popularnym testem inteligencji dla dzieci jest test Wechslera, gdzie dzieci są badane za pomocą aż 10 różnych rodzajów zadań, podzielonych na dwie kategorie – jedna przypomina klasyczne testy sprawdzające głównie myślenie werbalne, drugą stanowią tzw. testy wykonawcze – dotyczące w większym stopniu wyobraźni przestrzennej i wyczucia geometrii – można tu znaleźć np. zadanie polegające na układaniu klocków w określony wzór.

Kilka uwag:
Testy inteligencji mierzą zdolność adaptacji do warunków szkolnych – inteligencję szkolną
Pomiary często pomijają inne zdolności przydatne w życiu – np.. inteligencje emocjonalną czy kinestetyczną
Na wyniki w nauce oprócz IQ wpływają inne czynniki – takie jak wytrwałość, umiejętność stawiania sobie celów, zainteresowania

Style wychowania
Matcoby Martin
Baumridt

Było na socjologii, więc tylko wymienię wszystkie wyróżnione w książce. Może ktoś rozwinie zagadnienie.
…
Autorytarny
Pobłażliwy
Autorytatywny
Niedbały

Typy związków z rodzicami i rówieśnikami

Perspektywa Hartupa – uważał, że dziecko powinno doświadczać w życiu dwóch rodzajów związków – pionowych związków (z autorytetem) i poziomych (z rówieśnikami). Pionowe związki z mentorem/nauczycielem/rodzicem pomagają uczyć się, nabywać świadomości społecznej – przekaz jest zwykle w takich związkach jednostronny, dawcą jest osoba bardziej doświadczona, dodatkowo osoba mentora daje dziecku poczucie bezpieczeństwa i ochrony. Poziome relacje dotyczą związków z rówieśnikami i tutaj rozwijane są społeczne zdolności komunikacji i pełnej gamy różnego rodzaju współoddziaływań – dziecko w interakcji uczy się zachowań społecznych od strony aktywnej

Związki z rodzicami
a) przywiązanie – wraz z dojrzewaniem dziecka, zmienia się też sposób przywiązania – od momentu, kiedy dziecko uczy się, że matka nie znika po wyjściu z pokoju, poprzez etap wcześniej omówionej „bezpiecznej bazy”, aż do dojrzewania świadomości, że nawet po oddaleniu się od rodziców na znaczne odległości w przestrzeni czy czasie, więzi z rodziną trwają nadal i dziecko nadal może oczekiwać wsparcia
b) podporządkowanie – w czasie zdobywania coraz większej niezależności, dzieci narażone są na wiele niebezpieczeństw i często napominane przez rodziców. W większości przypadków dziecko słucha opiekuna, sporadycznie zdarzają się przypadki biernego oporu – dziecko po prostu nie wykonuje polecenia, które mu nie odpowiada (przypadki buntu są rzadkie). Częściej spełniają polecenia wyrażające dbałość rodzica o ich zdrowie (nie dotykaj! To gorące!) i przedmioty (nie drzyj książki), rzadziej o odłożenie czynności na później (porozmawiamy później – czytam). Niewiele zachodzi sytuacji, w których dziecko podejmuje czynny sprzeciw wobec poleceń rodzica – takie zachowanie nasila się w 3-4 roku życia i pomaga rozwijać cenne zdolności negocjacji i pewność siebie
c) bunt – występuje nieczęsto i jest objawem przywiązania pozabezpiecznego; ponadto okazywanie niezadowolenia przez wybuchy złości słabną wraz z rozwinięciem zdolności językowych, umożliwiających polemikę

Związki rówieśnicze

Pierdolenie o Szopenie, kurde – już w wieku sześciu miesięcy pojawia się u dzieci zainteresowanie kontaktem z rówieśnikiem, dziecko pozytywnie reaguje na wspólną zabawę, tzw. Równoległą – dzieci współdziałają w zabawie lub bawią się obok siebie; skoordynowane zabawy nie pojawiają się aż do 18 roku życia (berek, teatralne naśladowanie zachowań). Już w wieku 3-4 lat dzieci preferują zabawy z rówieśnikami, oparte na interakcji, naśladownictwie, koordynacji, wspólnym tworzeniu znaczeń i budowaniu – obserwujemy tu cały szereg różnorakich zachowań - od agresywnych do altruistycznych.

Agresja.
Szybko zmienia formę - od rzucania zabawkami i bicia – z chwilą rozwinięcia mowy – przyjmuje raczej postać agresji słownej (szydzenie, wyzywanie) – to zjawisko łączy się ze wzrostem świadomości uczuć innych osób

Zachowania altruistyczne.
Częściej przejawiają się u dzieci wychowanych w dobrym środowisku, przywiązanych bezpiecznie, wychowywanych w duchu autorytatywnym(demokratyczny styl wychowania)

Agnieszka Synowiec

Pawle... a skad Ty masz te materiały?

JB · Gość

Napisane na mojej klawiaturze, wybrałem informacje najbardziej wg. mnie istotne - całośc powstała mniej wiecej tak - czytałem kserówki, potem pisałem o tym, co zapamiętałem; na końcu sprawdzałem z tekstem i uzupełniałem niedopowiedzenia

paulinka3012

pięknie

serdecznie dziękuję, przyda się Very Happy

Agnieszka Synowiec

no naprawde;) Smile

DZIĘKI WIELKI!!!!